ŻUREK WIELKANOCNY

Przepis na wielkanocny żurek gotowany na bazie domowego zakwasu żytniego.

Tradycyjnie, żurek przygotowuje się na bazie zakwasu z mąki żytniej, który nadaje mu charakterystyczny, kwaśny smak. Zakwas to fermentowana mieszanka mąki żytniej, wody oraz przypraw, która dojrzewa przez kilka dni. To właśnie dzięki niemu zupa nabiera wyjątkowej głębi smaku i niepowtarzalnego charakteru.

Tradycją naszego wielkanocnego stołu jest żurek z dodatkiem tego co znajduje się w koszyczku ze święconką. To taki przepis, który chciałabym ocalić od zapomnienia, by kiedyś stał się częścią tradycji w domach naszych dzieci, a potem naszych wnuków.

BIAŁY BARSZCZ, ŻUR I ŻUREK - RÓŻNICE

Świąteczny żurek wielkanocny przygotowuje się tak samo jak świąteczny barszcz biały. Jest jednak jedna zasadnicza różnica pomiędzy tymi zupami. Żurek gotuje się na bazie zakwasu żytniego, a barszcz biały robimy na zakwasie pszennym co sprawia, że żurek ma bardziej intensywny, głębszy i kwaśniejszy smak oraz aromat niż barszcz biały. Wiele osób wymiennie używa nazwy barszcz biały i żurek. Jest to jednak błąd.

Poznaj nasz przepis na:

ZAKWAS NA ŻUREK WIELKANOCNY

ZAKWAS NA BIAŁY BARSZCZ

BARSZCZ BIAŁY WIELKANOCNY

ŻUREK WIELKANOCNY SKŁADNIKI

700 ml domowego, żytniego zakwasu na żurek (lub gotowego, żytniego zakwasu kupionego w sklepie)
500 g białej kiełbasy parzonej lub surowej
200 g wędzonego, parzonego boczku
2 małe marchewki (około 150 g)
1 mała pietruszka (około 100 g)
mały kawałek selera (około 50 g)
1 łyżeczka masła
2 małe cebule
1 łyżka oleju rzepakowego
1,5 litra wody
2 łyżeczki suszonego majeranku
2 liście laurowe
5 ziaren ziela angielskiego
1 ząbek czosnku
2 łyżeczki tartego chrzanu (najlepszy jest świeżo starty chrzan, ale może być też kupny ze słoika)
sól do smaku
2 łyżki gęstej śmietany 18 % tłuszczu (opcjonalnie)

ŻUREK WIELKANOCNY WYKONANIE

1. Przygotowuję warzywny wywar. Obieram marchewkę, seler i pietruszkę. Warzywa kroję w plastry i przekładam do garnka. Dodaję 1 łyżkę masła, wlewam 1,5 litra wody, gotuję do miękkości i odcedzam. Marchewkę pozostawiam i dodaję ją później do gotowej zupy. Pozostałe warzywa wykorzystuję do innych dań. Wywar uzupełniam wodą do uzyskania 1,5 litra.

2. Obrane cebule kroję w drobną kostkę.

3. Boczek kroję w paski.

4. Na dno rozgrzanego garnka wlewam 1 łyżkę oleju rzepakowego i wrzucam do niego pokrojoną cebulę i połowę boczku. Często mieszając czekam aż cebula się zeszkli i boczek delikatnie zarumieni. Dolewam 1,5 litra warzywnego wywaru, dodaję majeranek, ziarna ziela angielskiego i liście laurowe. Całość zagotowuję.

5. Przygotowuję białą kiełbasę

* Jeśli wykorzystuję kiełbasę białą surową:

Kiełbasę białą surową płuczę pod zimną wodą, rozcinam jej pęta. Każdą kiełbasę w kilku miejscach lekko nakłuwam i wkładam do gotującego się wywaru. Kiełbasy wyławiam po maksymalnie 5 minutach od ponownego zagotowania się wywaru i odkładam je na deskę. Po lekkim przestudzeniu ściągam flaki z kiełbas i kroję je w grube plastry.

* Jeśli wykorzystuję kiełbasę białą parzoną:

W czasie gdy wywar się gotuje ja obieram ze skóry białą kiełbasę parzoną i kroję ją w plastry.

6. Dokładnie mieszam domowy zakwas na żurek i wlewam go do garnka z gotującym się wywarem warzywnym z boczkiem. Często mieszając czekam aż barszcz zacznie się gotować.

7. Dodaję tarty chrzan, pokrojoną w plastry kiełbasę białą, pozostały boczek i marchewkę oraz ząbek czosnku zmiażdżony w wyciskarce. Gotuję zupę przez 2 - 3 minuty, doprawiam ją solą i świeżo zmielonym pieprzem do smaku.

8. Na końcu zabielam barszcz śmietaną. Do kubeczka wlewam chochelkę gorącego barszczu, dolewam do niego śmietanę (żeby ją zahartować i uniknąć jej zwarzenia), mieszam, wlewam całość do garnka z gotującą się zupą i ponownie doprowadzam do wrzenia.

ŻUREK WIELKANOCNY SPOSÓB PODANIA

Świąteczny wielkanocny żurek podaję zawsze z dodatkiem produktów, które święciliśmy w Wielką Sobotę. Każdy składnik ma swoją symbolikę i nie trafia do żurku wielkanocnego przypadkowo:

* Jajka (kurze i przepiórcze) ugotowane na twardo i pokrojone na pół. Są symbolem odradzającego się życia, zwycięstwa życia nad śmiercią.

* Chleb pokrojony w kostkę. To znak przemiany jako dokonała się podczas Wielkiego Czwartku, gdy Chrystus przemienił swoje Ciało w chleb podczas Ostatniej Wieczerzy. Jest symbolem pomyślności.

* Wędliny (szynka, boczek i kiełbas) pokrojone w kostkę lub paski. Trafiają do żurku wielkanocnego na znak zakończenia postu. Według tradycji mają zapewnić zdrowie, płodność i dostatek dla całej rodziny.

* Chrzan utarty na tarle o drobnych oczkach. Symbolizuje ludzką siłę.

* Sól - ma chronić nas od duchowego zepsucia.

ŚWIĄTECZNY ŻUREK I ŻUR POSTNY

W okresie Wielkiego Postu od Środy Popielcowej tradycyjnie jadano skromne i monotonne potrawy bez mięsa i tłuszczu. Do podstawowych postnych dań należały śledzie i żur polski gotowany na wodzie. Wszyscy z utęsknieniem oczekiwali Wielkanocy, suto zastawionych mięsiwem stołów i świątecznego żuru pełnego kiełbas i boczku.

JAK PRZYGOTOWAĆ ŻUR POSTNY?

* litrowy słój domowego zakwasu żytniego na żurek
* 2 litry wody

* 2 łyżki oleju rzepakowego

* 1 duża cebula
* 2 łyżki suszonego majeranku
* 2 listki laurowe
* 3 - 4 ziela angielski
* pieprz czarny
* sól do smaku
* 2 ząbki czosnku

ŻUR POSTNY WYKONANIE

Do dużego garnka wlewam olej. Podsmażam na nim pokrojoną w kostkę cebulę. Wlewam wodę i czekam aż się zagotuje. Mieszam w słoju zakwas i dolewam go do garnka.

Dosypuję przyprawy: sól, pieprz czarny, majeranek, listki laurowe, ziele angielskie. Gotuję na małym ogniu często mieszając około 15 minut. Na koniec dodaję zmiażdżone ząbki czosnku. ŻUR POSTNY jada się z ziemniakami, jajkami ugotowanymi na twardo lub chlebem.

Zapraszam Was do wypróbowania innych moich sprawdzonych PRZEPISÓW NA DANIA WIELKANOCNE Dużą popularnością cieszą się BABKI WIELKANOCNE i JAJKA FASZEROWANE.